کاخ بیلربیی یکی از زیباترین و باشکوهترین کاخهای استانبول است که در بخش آسیایی شهر، در ساحل تنگه بسفر و محله بیلربیی قرار دارد. این کاخ که به دستور سلطان عبدالعزیز در سالهای ۱۸۶۱ تا ۱۸۶۵ میلادی ساخته شد، بهعنوان اقامتگاه تابستانی خاندان سلطنتی عثمانی و محل پذیرایی از مهمانان بلندپایه خارجی مورد استفاده قرار میگرفت.
تاریخچه و معماری
کاخ بیلربیی بر روی بقایای کاخی قدیمیتر از دوره سلطان محمود دوم بنا شد. طراحی آن توسط معمار مشهور عثمانی سارکیس بالیان انجام شد، که سبک معماری اروپایی را با تزئینات شرقی درهم آمیخت و بنایی خلق کرد که جلوهای از تجمل، ظرافت و هارمونی فرهنگی شرق و غرب را نشان میدهد.
کاخ دارای سه طبقه اصلی و یک زیرزمین است و از مرمر سفید و سنگهای تراشخورده بومی ساخته شده. در طراحی داخلی آن از سبک نئوباروک و نئوکلاسیک فرانسوی الهام گرفته شده و در کنار آن، تزیینات ظریف اسلامی و شرقی به چشم میخورد.
تزئینات داخلی و هنر
در داخل کاخ، تالارها با لوسترهای فرانسوی، آینههای بزرگ و مبلمان دستساز اروپایی تزئین شدهاند. فرشهای ابریشمی هرکه (Hereke)، چینیهای عتیقه، ساعتهای نفیس و گلدانهای کریستالی، فضای درونی را به نگارخانهای از هنر و شکوه تبدیل کردهاند.
از میان این تزئینات، گلهای مگنولیای معطر در باغها و کنار ایوانها، از نمادهای اصلی کاخ محسوب میشوند.
باغها و محوطه بیرونی
در بیرون کاخ، مجموعهای از کوشکها و عمارتهای ییلاقی قرار دارند که در گذشته محل استراحت زنان حرمسرا، میهمانان ویژه و درباریان بودند.
در کنار این بناها، اصطبل سلطنتی، آلاچیقها، مجسمهها، و مسیرهای سنگفرششده با طراحی اروپایی قرار گرفتهاند. از تراس پشتی کاخ میتوان منظرهای تماشایی از پل بسفر و چشمانداز باشکوه استانبول را دید.
میهمانان مشهور تاریخی
کاخ بیلربیی در طول تاریخ میزبان شخصیتهای برجستهای بوده است. از جمله:
- امپراتریس اوژنی (همسر ناپلئون سوم، پادشاه فرانسه)
- ناصرالدینشاه قاجار، پادشاه ایران
- شاهزاده اسکار سوئد
موقعیت مکانی
آدرس: استانبول، منطقه اوسکودار، محله بیلربیی (Beylerbeyi Mahallesi)
دسترسی: مترو M4 - ایستگاه Üsküdar یا اتوبوس